آهن کشی آسانسور
آهن کشی آسانسور باعث افزایش قدرت و ایمنی آسانسور می شود . در این نوشتار مهم می خواهیم در مورد آهن کشی آسانسور و نحوه اجرای آن صحبت کنیم پس تا انتها با ما همراه باشید. نصب آسانسور در ساختمان نیاز به تخصص، دقت، مهارت و ایمنی دارد زیرا در صورت عدم نصب صحیح این دستگاه خطرات جبران ناپذیری را برای جان انسان ها به همراه خواهد داشت. به همین دلیل کارشناسان ساخت و ساز از عملیاتی به نام آهن کشی آسانسور استفاده می کنند
جمعیت جهان روز به روز در حال افزایش است و نیاز به مسکن نیز نیز تقاضای فزاینده ای دارد. ساختمان ها به گونه ای ساخته می شوند که افراد بیشتری را در طبقات مختلف در خود جای دهند که این امر پیچیدگی ساخت و ساز و نیاز به امنیت بیشتر را افزایش می دهد. پله ها به تنهایی نمی توانند نیاز افراد برای رفت و آمد به طبقات بالا را برآورده کنند، بنابراین نیاز به وسیله ای بود که به کمک آن بتوانند به طبقات مختلف حرکت کنند و آن وسیله چیزی جز آسانسور نیست.
آهن کشی آسانسور چیست؟
هنگامی که عملیات آسانسور در چاه آسانسور انجام می شود، به آن نبشی کشی آسانسور می گویند. در طی این عملیات که برای حرکت آسانسور انجام می شود، ستون ها و کلاف های عمودی که ستون ها را به هم متصل می کنند، وارد چاه آسانسور می شوند. کابین آسانسور باید بتواند به راحتی از ستون ها به بالا و پایین حرکت کند و ستون ها باید بتوانند تمام بار وارد شده از کابین را تحمل کنند و وزنه را ثابت نگه دارند. آهن کشی آسانسور با ابزارها و نرم افزارهای مهندسی تخصصی طراحی شده است و هر چه کیفیت آهن کشی بالاتر باشد ایمنی آسانسور و به حداقل رساندن لرزش بالاتر خواهد بود.
اجزای سازه آسانسور
اجزای تشکیل دهنده سازه آسانسور عبارتند از:
ستون ها
این ستون ها در چهار گوشه سازه قرار دارند و از نبشی ۱۰ ساخته شده اند.
کلاف بندی
این قسمت از سازه در دو طرف چاه آسانسور بجز قسمت ورودی با فاصله مناسب ساخته شده و در این قسمت از ناودانی ۸ استفاده شده است.
کلاف آخر
کلاف آخر در واقع به سقف چاه آسانسور اختصاص دارد.
علت آهن کشی آسانسور چیست؟
هدف اصلی این کار تثبیت ریل های کابین آسانسور در جای خود است تا هیچ گونه لرزشی در واگن ایجاد نشود. در واقع این چارچوب ایمنی و امنیت آسانسور را تضمین می کند. البته باید گفت که حمل بار بدون شاسی کشی آسانسور امکان پذیر نیست. آهن کشی آسانسور تمام بارها و نیروهای استاتیکی و دینامیکی وارد شده از کابین را تحمل می کند. ریل راهنمای آسانسور برای حرکت عمودی کابین ضروری هستند و بنابراین ساخت و ساز و آهن کشی برای نگه داشتن ریل ها در محل مورد نیاز است.
جزئیات شاسی کشی آسانسور
همانطور که گفته شد طراحی شاسی کشی آسانسور توسط کارشناسان طراحی انجام می شود، بنابراین کلیه مواد اولیه مورد نیاز استاندارد آهن کشی و همچنین اندازه و تعداد آنها بر روی نقشه درج شده است. پس از نصب آهن آلات ویژه آهن کشی در ساختمان مانند درب های طبقات، محل اتصال پلیت به ستون، کلاف ها، ستون ها، زیر درب طبقات، پشت بند ریل ها و ستون ها با استفاده از فولاد ضد زنگ مات در برابر خوردگی مقاوم می شوند و این در هنگام نصب و اجرا ادامه می یابد.
مراحل آهن کشی آسانسور
آهن کشی استاندارد مراحلی دارد که باید به ترتیب و گام به گام انجام شوند.
نقشه آهن کشی آسانسور
نقشه آهن کشی برای اجرای کارها بسیار مهم است و توسط نرم افزارهای تخصصی و همچنین مهندس طراح تهیه می شود. نقشه آهن کشی تمام جزئیات کار و نحوه اجرای آن را پوشش می دهد. اتمام کار از روی نقشه قابل درک است و در صورت وجود خطایی، طراح بلافاصله آن را اصلاح می کند.
بخش های تشکیل دهنده آهن کشی آسانسور
شاقول ریزی آسانسور
قبل از انجام هر کاری روی نقشه باید هر ناشاقولی چاه آسانسور را محاسبه کرد که به آن شاقول ریزی می گویند. قبل از راه اندازی آسانسور مطمئن شوید که تیرها همه یکسان هستند و این امکان با شاقول ریزی وجود دارد. برای شاقول ریزی، یک نفر به هر ستون از پشت بام ریسمان آویزان می کند. شخص دیگری در داخل ساختمان دیوار داخلی را بررسی می کند و طناب می آویزد. پس از آن تفاوت رشته ها با یکدیگر مقایسه شده و ناشاقولی یا به اصطلاح خطای چاه آسانسور گرفته می شود.
معین کردن محل قرارگیری صفحه پلیت ها
صفحه پلیت ها معمولا در ساختمان اسکلت بتنی برای آسانسور کارگذاری می شوند. برای کنترل بهتر نیروهای وارد صفحه پلیت ها به صورت افقی در چهار گوشه چاه آسانسور قرار می گیرند. لازم به ذکر است در هنگام نصب سیمان بر روی پلیت ها ریخته می شود که قبل از انجام آهن کشی روی پلیت ها باید تمیز شود و کل چاه آسانسور نیز قبل از آهن کشی تمیز شود.
تعیین خط تراز در آهن کشی آسانسور
خط مبنا یا خط تراز در واقع خطی است که وقتی شاسی یا آهن کشی آسانسور باید از موازی بودن شاسی از ورودی با این خط اطمینان حاصل کرد. در این مرحله چهار آرماتور مسطح یا ناودانی ۴ در بالای چاه در پشت چاه قرار می گیرد. در درب ورودی، دو طرف آرماتور باید موازی با خط تراز و ثابت باشد.
آرماتور ها باید عمود بر یکدیگر قرار گیرند. سپس با کمک گچ یا جوش امکان هرگونه جابجایی را به حداقل رسانده و صفر کرد. سیم های شاقول بر روی یک الگوی مستطیلی آویزان شده اند و موانع را می توان در وسط مسیر برداشت. برای اینکه شاقول ها را ثابت کنند باید دستک ها را به طبقات جوش بدهند و سپس روی آن ها آرماتور قرار بدهند. در این مرحله، سیم شاقول را دور آرماتور می پیچانند.
نصب نبشی
در مرحله نصب نبشی ستون ها باید به کمک بالابر بلند شوند و در محل مخصوص قرار گیرند. سپس دو بال آنها را با استفاده از شاقول بنایی از قسمت درونی شاقول کرد. سپس آنها را باید از پایی به پلیتی ته چاه جوش داد. به همین صورت از سمت بالا نیز آن را توسط جوش به دستک ها متصل می کنند.
توجه به این نکته ضروری است که اکثر نبشی هایی که تولید و عرضه می شوند منحنی هستند، اما توصیه می شود در صورت خمیدگی بیش از حد نبشی ها، از آن برای قسمت ابتدای کار استفاده شود. برای اینکه نبشی های ستون ها بهتر و دقیق تر روی هم قرار گیرند، روی هر کدام از داخل و خارج یک صفحه پلیت جوش داده شود. سپس نبشی های بعدی به همین ترتیب قرار می گیرند و با سیم شاقول در بخش بالا و پایین هماهنگ می شوند. باید دقت شود که گوشه هایی که جوش داده می شوند لبه به لبه باشند و پلیت نیز به آن جوش داده شود تا اتصال محکم شود.
در آسانسور های معمولی با سرعت یک متر در ثانیه، فاصله نقطه انتهایی نبشی های ستون تا کف توقف آخر باید حداقل ۴۲۰ سانتی متر باشد. توجه به این نکته در آهن کشی آسانسور ضروری است که ارتفاع سقف موتورخانه آسانسور تا کف سکوی دال بتنی باید حداقل ۱۸۰ سانتی متر و در بهترین حالت ۲۰۰ سانتی متر باشد.
کلاف بندی
در قسمت های قبل درباره کلاف بندی که به صورت افقی اجرا می شود و ستون ها را بهم متصل می کند، ذکر شد. کلاف ها بر اساس نقشه برای نصب در چاه آسانسور انتخاب و برش می شوند و این کار حتما باید بصورت تراز انجام شود. لازم به ذکر است در ورودی آسانسور کلاف وجود ندارد. کلاف ها به ترتیب زیر در چاه آسانسور قرار می گیرند.
کلاف از فاصله ۳۰ سانتی متری از کف چاه و کلاف از فاصله ۳۰ سانتی متری از سقف چاه انجام می شود. بقیه کلاف های میانی به فاصله ۱۲۰ سانتی متر و حداکثر ۲۵۰ سانتی متر در کنار هم قرار می گیرند. یک کلاف بسیار مهم به نام کلاف دال در انتهای چاه آسانسور قرار می گیرد. کلاف دال از ناودانی و یا تیرآهن شماره ۱۸ ساخته شده است و از اطراف چاه آسانسور انجام می شود. فرورفتگی ناودانی یا همان کلاف دال باید به سمت داخل چاه باشد و علاوه بر جوشکاری برای تثبیت کلاف دال از نبشی هم استفاده می کنند.
آهن کشی آسانسور در ساختمان های اسکلت فلزی
شاسی کشی آسانسور در ساختمان هایی با اسکلت فولادی بسیار سبک تر و ارزان تر است. به عنوان مثال اگر یکی از ستون های ساختمان در یکی از گوشه های چاه آسانسور قرار گیرد می توان از آن به عنوان ستون آسانسور نیز استفاده کرد و در نتیجه در هزینه مواد اولیه صرفه جویی کرد. همچنین در مورد کلاف بندی، می توان از کلاف طبقات به عنوان کلاف آهن کشی آسانسور استفاده کرد.
آهن کشی آسانسور در ساختمان های اسکلت بتنی
مهمترین آهن آلات در شاسی کشی آسانسور در سازه های بتنی استفاده از صفحه پلیت است. محل صفحه پلیت ها باید همزمان با بتن ریزی سقف ها مشخص شود و کارفرما پس از مشورت با کارشناسان نصب آسانسور، موقعیت دقیق هر صفحه پلیت را مشخص کند. وظیفه مهم صفحه پلیت ها اتصال ستون ها به طبقات است و برای تحمل بهتر و بهتر بار ستون ها در چهار گوشه چاه و روی سقف اجرا می شود.
صفحه پلیت هایی در سقف هر طبقه و در هر چهار گوشه چاه آسانسور قرار می گیرد که باعث ایجاد ارتباط بین آسانسور و سازه اصلی می شود. نکته این است که در هنگام آرماتوربندی، پلیت ها به سازه ساختمان متصل می شوند، اما اگر این اتفاق نیفتد، پلیت ها به چهارگوشه چاه آسانسور در زمان اجرای آهن کشی بولت bolt می شوند.
۷ نکته ای که باید در آهن کشی آسانسور بدانید!
نکات بسیار مهم و حیاتی در شاسی کشی آسانسور وجود دارد که باید به آنها توجه کرد.
اولین نکته نحوه محاسبه سایز و آهن آلات مورد نیاز
ابتدا ارتفاع کل سازه را در نظر می گیرند و سپس ارتفاع طبقات و فضای فوقانی را محاسبه می کنند تا میزان آهن آلات مورد نیاز برای شاسی کشی آسانسور را بدست آورند. فاصله چاه که فاصله کف چاه آسانسور تا توقف اول و همچنین فضای بالای زمین که فضای آخرین توقف تا سقف چاه آسانسور است نیز موثر است. در محاسبه مقدار آهن مورد نیاز لازم به ذکر است که پس از محاسبه ارتفاع آن را چهار برابر می کنند زیرا برای ساخت شاسی به چهار ستون با این ارتفاع نیاز خواهد بود.
این فاصله در بالابرهای معمولی با سرعت ۱ متر بر ثانیه باید حداقل ۱۴۰ سانتی متر در نظر گرفته شود. از طرف دیگر، قسمت بالایی، فاصله بین انتهای آخرین پایه کف و بالای دهانه چاه است. باز هم برای آسانسور های معمولی با سرعت ۱ متر بر ثانیه حداقل فاصله باید تقریباً ۳۹۰ سانتی متر باشد.
ارتفاع در نظر گرفته شده برای طبقات معمولاً حدود ۳۳۰ سانتی متر است و لازم به ذکر است که کف تمام شده نیز باید در نظر گرفته شود زیرا این امر در محاسبه تأثیر می گذارد. از سوی دیگر لازم به ذکر است که در آهن کشی آسانسور چهار ستون داریم. بنابراین، باید مقدار عددی آهن را در چهار ضرب کنیم.
آهن مورد نیاز کلاف ها نیز باید محاسبه شود. ابتدا باید ارتفاع ستون را بر فاصله کلاف ها تقسیم کرد تا تعداد کلاف مورد نظر به دست آید. سپس باید اندازه محیط چاه را به عنوان اندازه کلاف ها در نظر گرفت و در تعداد کلاف ها ضرب کرد تا کل آهن مورد نیاز برای کلاف ها به دست آید. معمولا برای آسانسور هایی که حدود ۴ تا ۸ بار توقف می کنند از نبشی ۱۰ برای کلاف ها از ناودانی ۸ استفاده می کنند.
گاهی اوقات در آسانسور های معمولی می توان از محاسبات کلیشه ای برای تخمین اعداد شاسی کشی استفاده کرد، اما برای آسانسور هایی با تعداد توقف زیاد و همچنین برای آسانسور های خاص، این محاسبات باید دقیقاً بر اساس دیتا شیت انجام شود.
نکته دوم، تعیین نقاط اتصال در آهن کشی آسانسور و محل جوشکاری آنها
محل جوشکاری اتصالات توسط متخصصین این حوزه تعیین می شود و این امر مستلزم دقت زیادی است. همانطور که می دانید حرکت آسانسور به صورت دینامیکی صورت می گیرد بنابراین برای اتصال دو نبشی در طول نباید لبه های آنها جوش داده شود و حتما از ورق فولادی برای اتصال آنها استفاده کنید. این تنها راه برای اطمینان از جدا نشدن نبشی ها به دلیل حرکت مداوم آسانسور است.
نکته سوم نحوه انجام جوشکاری
جوشکاری در شاسی کشی آسانسور همه به سمت بالا انجام می شود. جوشکاری سربالا یکی از سخت ترین روش های جوشکاری است که تنها توسط جوشکاران حرفه ای انجام می شود. جوشکاری اصولی و استاندارد استحکام و ایمنی آسانسور را تضمین می کند، بنابراین بسیار مهم تلقی می شود.
نکته چهارم تعداد طبقات تحت پوشش آسانسور
اگر یک ساختمان بسیار بلند که بیش از بیست طبقه است را در نظر بگیریم، قطعا یک آسانسور راه حل نیست. به عبارت دیگر هر ده طبقه یک آسانسور دارد. در اینجا فاصله بین دو آسانسور که روی هم قرار می گیرند باید به درستی حفظ شود و در آهن کشی آسانسور هر کدام به طور جداگانه در یک نبشی کشی قرار گیرند.
نکته پنجم، محاسبه وزن قابل حمل توسط آسانسور
هر آسانسور وزن مشخصی را حمل می کند. محاسبه وزن حمل آنها با نرم افزارهای تخصصی انجام می شود. در آسانسور های بزرگتر با ظرفیت بیش از چهار نفر، به جای چهار ستون، شش ستون در نظر گرفته می شود. یعنی چهار ستون در چهار گوشه چاه و دو ستون برای نگه داشتن چهار ستون اصلی بین آنها قرار می دادند. بار زیاد باعث جدا شدن آسانسور از ریل می شود.
نکته ششم، ایجاد کردن سوراخ های موتورخانه
علامت گذاری سوراخ های موتورخانه و وزنه ها قبل از دیوار چینی سقف سازه آسانسور بسیار مهم است. بعد از اتمام گوشه امکان انجام این کار وجود ندارد و کارفرما باید دوباره این کار را انجام دهد.
آخرین نکته هنگام نبشی کشی آسانسور
در چاه هایی با دیوارهای چینی تمام شده، داربست برای اجرای آهن کشی و اطمینان از ایمنی مورد نیاز است. جرثقیل که وظیفه جابجایی آهن را بر عهده دارد باید بالای چاه قرار گیرد. البته لازم به ذکر است که دیوار چینی نباید قبل از نبشی کشی نصب شود، زیرا مشکلات متعددی از جمله: مشکلات در اجرای آهن کشی، کاهش دقت، کاهش ایمنی و احتمال سقوط کارگران به دلیل نداشتن داربست، افزایش هزینه ها و نیاز به دوباره کاری و در نهایت طولانی شدن مدت زمان اجرای آهن کشی وجود دارد.
مواد مورد نیاز برای آهن کشی آسانسور
معمولاً در این کار از تیرآهن، نبشی و ناودانی ها استفاده می شود. میزان آهن آلات مورد نیاز آسانسور به تعداد توقف ها و ظرفیت آن بستگی دارد. بنابراین برای یک آسانسور با ۶ ایستگاه و ظرفیت ۶ نفر (۱۷۰*۱۷۰ سانتی متر) به مواد زیر نیاز داریم:
ستون ها: ۱۵ نبشی شماره ۱۰
کلاف ها: ۱۱ ناودانی شماره ۸
دال: ۴ تیرآهن شماره ۱۸
ریل ها: ۸ صفحه ۳۰*۳۰ سانتی متر
اتصال ستون ها و دال ها: ۵۰ دال ۱۰×۲۰ سانتی متر
درب اتوماتیک: ۴ نبشی شماره ۵ برای سر و ۴ ناودانی شماره ۶ یا ۸ برای پایین
موارد مهم در استاندارد آهن کشی آسانسور
مهمترین نکته در این مورد استفاده از فولاد ضد زنگ برای محض نصب است. همچنین از آنجایی که ایمنی آسانسور مهم ترین عامل است، استفاده از افراد متخصص و نرم افزارهای پیشرفته و تخصصی برای محاسبه فاصله کلاف ها و ستون ها با سایر اجسام ضروری است. زیرا اگر محاسبات به درستی انجام نشود، آسانسور نمی تواند فشار را تحمل کند و آسیب های جبران ناپذیری را به همراه دارد.
نکته دیگر این است که از آنجایی که آهن کشی آسانسور از اتصالات جوشی سربالا استفاده می کند، این مرحله باید توسط متخصصان انجام شود تا از عملکرد صحیح اطمینان حاصل شود. برای ارائه بیشتر می توان از تست جوش نیز استفاده کرد.
آسانسور یکی از پیچیده ترین و مهم ترین سازه های ساختمان است که نصب و ساخت آن یک ماموریت بسیار خطیر است که باید توسط افراد متخصص انجام شود. در این مقاله پس از معرفی آهن کشی آسانسور سعی شده است مراحل اجرای آن بازنگری شود و خوانندگان با نکات اساسی آن آشنا شوند.
اینستاگرام آهنات را دنبال کنید.