ورق آلیاژی یکی دیگر از انواع ورق های فولادی می باشد که از ترکیب آهن با عناصری همچون کربن، سیلسیم و … تولید شده است. منظور از آلیاژ به ترکیب چند عنصر مختلف با هم گفته می شود. بیشتر محصولات فلزی که وجود دارند، از یک فلز یا عنصر خالص تهیه نشده اند.
به این صورت که از ترکیب چند عنصر به صورت آلیاژی تولید می شوند، ورق آلیاژی هم ترکیبی از آهن، فولاد و کربن و دیگر عناصر مختلف می باشد.
تولید ورق آلیاژی
نحوه ی تولید ورق های آلیاژی به دو صورت نورد سرد و نورد گرم می باشد. محصولات نورد گرم تحت عنوان ورق سیاه به بازار فروش عرضه می شوند.
محصولات نورد سرد هم با عنوان ورق روغنی در بازار فروش موجود می باشد.
ورق های آلیاژی تولید شده با روش نورد گرم با دمای بیش از ۹۲۷ درجه ی سانتی گراد از میان غلتک های نورد عبور می کنند.
دمای بالا موجب تغییر ابعاد ورق آلیاژی می شود و آن ها را به ضخامت های مورد نظر تبدیل می کند.
فرایند تغییر شکل در روش نورد گرم به دلیل بالا بودن دمای عملیات خیلی راحت تر از روش نورد سرد می باشد.
به صورت کلی می توان گفت که تولید ورق آلیاژی از طریق نورد گرم به پردازش کمتری در مقایسه با روش نورد سرد نیاز دارد.
همین موضوع موجب کاهش قیمت ورق های آلیاژی تولید شده با فرایند نورد گرم می شود.
کاربرد ورق های آلیاژی در صنایع
با در نظر گرفتن این موضوع که ورق آلیاژی کاربرد بسیار گسترده ای در کل دنیا دارد، در اکثر صنایع از این ورق ها استفاده می شود. دلیل گستردگی استفاده از ورق آلیاژی هم وجود عناصری است که در تولید آن به کار گرفته می شود.
ورق های آلیاژی دارای انواع مختلفی می باشند که هر کدام از آن ها در صنایع مختلفی به کار گرفته می شود. ولی به صورت کلی کاربرد استفاده از ورق آلیاژی را به صورت زیر نام برد:
- ساخت و تولید تجهیزات مورد استفاده در پالایشگاه های نفت، گاز و پتروشیمی
- ساخت راه و پل سازی
- ساخت مبدل های حرارتی
- استفاده از ورق آلیاژی در انواع پروژه های عمرانی
- لوله سازی و استفاده در لوله کشی های صنایع عمومی
- استفاده در صنعت حمل و نقل
- صنعت خودروسازی
- صنعت هواپیماسازی
- استفاده در صنایع دریایی و کشتی سازی
- استفاده در صنایع حمل و نقل
بررسی انواع ورق های آلیاژی غیر فولادی به همراه کاربرد آن ها
ورق آلیاژی غیر فولادی نسبت به ورق های آلیاژی فولادی از وزن کمتری برخوردار هستند و مقاومت کمتری در برابر دماهای بالا دارند. این ورق ها در برابر خوردگی مقاومت بسیار بالایی دارند و به عنوان رسانای حرارتی و الکتریکی مورد استفاده قرار می گیرد. ورق های آلیاژی غیر فولادی در انواع مختلفی تولید و روانه ی بازار می شوند. از جمله ورق های آلیاژی غیر فولادی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
ورق پیوتر
ورق پیوتر یکی از انواع ورق های آلیاژی می باشد که بسیار نرم و انعطاف پذیر است. عناصر به کار رفته در این ورق مس، بیموت و در برخی از آن ها نقره می باشد.
این ورق ها خاصیت چکش خواری بسیار بالایی دارند و به همین خاطر از این ورق ها بیشتر در ساخت محصولات دکوراتیو و تزئینی استفاده می شود.
ورق آمالگام
ورق آمالگام یکی از انواع مدل های ورق آلیاژی غیر فولادی می باشد. در ساخت این ورق از عناصری همچون روی، نقره، قلع، مس، پالادیوم و طلا استفاده شده است.
به دلیل استفاده از جیوه و مس در ساخت این ورق ها، استحکام و انبساط این ورق ها بسیار افزایش پیدا کرده است. وجود عنصر روی هم در تولید این ورق ها مقاومت آن را در برابر خوردگی بیشتر کرده است.
ورق برنز
ورق برنز یکی دیگر از انواع ورق آلیاژی غیر فولادی می باشد. این ورق ها به دلیل استفاده از عنصر فسفر در تولید آن، انعطاف و شکل پذیری بسیار بالایی دارند. این ورق ها از مقاومت بسیار بالایی در برابر سایش برخوردار هستند.
همین طور به دلیل استفاده از عنصر مس، این ورق ها رسانای الکتریکی بسیار خوبی دارند و به همین خاطر در ساخت قطعات کامپیوتر، حمل و نقل سوخت هسته ای و در صنعت الکترونیک از آن استفاده می شود.
بررسی انواع ورق آلیاژی فولادی و شرح کاربردهای آن ها
ورق MO40
این ورق آلیاژی یکی دیگر از انواع ورق های فولادی می باشد. امکان انجام عملیات حرارتی از اصلی ترین ویژگی های این ورق ها به شمار می آید. به دلیل استفاده از عناصری همچون کروم، مولیبدن، فسفر و گوگرد در تولید این ورق ها، مقاومت سایشی و خوردگی آن ها به اندازه ی بسیار زیادی افزایش پیدا می کند. کاربرد این ورق آلیاژی بیشتر در تجهیزات درون چاهی صنایع نفت و گاز، قطعات در معرض فشار مثل پیچ و مهره، قاشق و چنگال و دیگر صنایع می باشد.
ورق CK45
در ساخت این ورق ها از عناصری همچون سیلیسیم و منگنز استفاده می شود.
این ورق ها به دلیل عناصری که در تولید آن به کار گرفته می شود، از استحکام و سختی بالایی برخوردار بوده و مقاومت آن در برابر محیط های خورنده افزایش پیدا می کنند.
به همین خاطر از این ورق ها در ساخت ماشین آلات سنگین و کشاورزی، شافت های تراشکاری و محور پمپ ها استفاده می شود.
ورق A516
در تولید این ورق آلیاژی از عناصری همچون منگنز، مولیبدن و کروم استفاده می شود. وجود این عناصر موجب افزایش تحمل فشار بالا و سختی ورق آلیاژی می گردد.
به همین خاطر این ورق ها بیشتر در ساخت اتصالات و مخازن تحت فشار مورد استفاده قرار می گیرند.
ورق A283
این ورق ها یکی دیگر از انواع ورق آلیاژی می باشد که به دلیل قابلیت بالای جوشکاری و خمش بالایی که دارد، در ساخت دیگ بخار و مخزن های تحت فشار پایین استفاده می شود.
همین طور برای تهیه و ساخت انواع لوله ها و سیم پیچ ها از این ورق آلیاژی استفاده می شود.
ورق St52
این ورق آلیاژی که به ورق سیاه معروف می باشد از عناصر کم کربن در تولید آن استفاده می شود.
این ورق ها به دلیل فولاد کمی که در تولید آن استفاده می شود آتش خوار هستند، همین موضوع موجب کاهش هزینه ها در اکثر پروژه های ساختمانی و عمرانی شده است. در این نوع از ورق آلیاژی از عناصری همچون سیلیسیم و منگنز استفاده می شود. بکارگیری این عناصر باعث افزایش استحکام و شکل پذیری آن می شود.
کاربرد این ورق بیشتر در ساخت ریل، بدنه ی جرثقیل، اسکلت پل و دیواره های قطعات صنعتی می باشد. از این ورق ها به دلیل خاصیت جوشکاری بسیار بالایی که دارد، در پروژه هایی که نیاز به اتصالات جوش دارند استفاده می شود.
جمع بندی
ورق آلیاژی به ورق هایی گفته می شود که از ترکیب چند عنصر ساخته می شود.
افزایش و یا کاهش عناصر به کار رفته در تولید ورق های آلیاژی موجب ایجاد تفاوت هایی در خواص و ویژگی های آن می شود.
ورق های آلیاژی در انواع مختلفی تولید و ساخته می شوند. هر کدام از انواع ورق های آلیاژی دارای کاربردها و ویژگی های متفاوتی می باشد.
تا به این جای مطالب به بررسی اجمالی ورق آلیاژی پرداختیم و انواع آن ها را توضیح دادیم.
امیدواریم با مطالعه ی این مطالب تا به این جای مقاله به تمامی سوالاتی که در ذهنتان در ارتباط با ورق آلیاژی ایجاد شده است، رسیده باشید.