آیا می‌دانید تیرآهن IPE همان نام استاندارد تیرآهن پرکاربرد در ایران است؟ این تیرآهن دارای چه مشخصاتی است و چه تفاوت هایی در ظاهر، عملکرد و کاربرد با دیگر استاندارهای تیرآهن دارد؟ سایز و طول تیراهن IPE در بازار ایران در چه رنجی قرار می‌گیرد؟ چه نکاتی در خرید تیرآهن IPE مهم است که باید حتما در مورد آنها بدانید؟ در این مقاله همراه با آهنات باشید تا کارشناسان این مجمعه اطلاعات مهمی از این نوع تیرآهن در اختیار شما قرار دهند.
معماران، کارگران ساختمانی و همه مهندسان یک پروژه ساخت می‌دانند که علی رغم شباهت ظاهری پروفیل های فولادی – همه به یک اندازه و شکل ایجاد نمی‌شوند. مقاطع مختلف فولادی دارای سطح مقطع مختلف، ضخامت فلنج، عمق کلی، ثابت پیچشی و غیره هستند. پس در یک سازه، متعاقباً باید در بخش های مختلف، به صورت مشترک از چندین نوع پروفیل استفاده کنید تا به بهترین نتیجه ساختاری برسید.
در این میان، تیرهای IPE از این نظر بی نظیر هستند که عملکرد تحمل بار همه جانبه خوبی را ارائه می دهند. تنها استثنا در این مورد ظرفیت ساختاری جانبی آنها است (یعنی مقاومت در برابر پیچش).
تیرآهن IPE، معروفترین نوع تیرآهن
اغلب مهندسین عمران وقتی بدنبال تعیین نوع تیرآهن بکار رفته در ساختمان هستند، با توجه به نکات فنی اشکال مختلف تیرآهن، نوع آن را انتخاب می‌کنند. مرجعی که آنها می‌توانند با استفاده از آن انواع تیرآهن و مشخصات آن را زیر نظر بگیرند، جداول اشتال تیرآهن است.
خصوصیاتی که در جدول اشتال ذکر میشود شامل نیروهای برشی، کششی و ممان های ایرنسی، مقاومت پیچشی، جرم و کلی خصوصیات دیگر است که به مهندسین عمران کمک میکند بهترین نوع تیرآهن را انتخاب کنند.
حال شاید از خود بپرسید که در جدول اشتال تیراهن، خصوصیات چند نوع تیرآهن ذکر شده است؟
در این جداول، اولین نوع تیرآهن، تیرآهن I باریک یا همان تیرآهن IPE در سه ردیف IPE، IPEv و IPEo است. علاوه بر آن، مشخصات تیرآهن I پهن (H) یا همان IPB در دو ردیف HE-A و HE-M توضیح داده شده است. لازم بذکر است که این ۲ نوع تیرآهن کاربرد گسترده تری در شرایط مخلف دارند، پس طبیعتا سایزهای مختلف آن از طیف گسترده تری نسبت به انواع خاص‌تر تیرآهن برخوردار است.
انواع خاص تر تیرآهن چیست؟ تیرآهن INP، تیرآهن‌های مشبک لانه زنبوری که از وسط نصف شده اند و به شکل خاصی مجددا جوش داده می‌شوند و همچنین تیرآهن هایی با لبه های پهن مخصوص ستون ها، از انواع تیرآهن‌های خاص تری هستند که به طور مجزا در مقالات دیگر به آنها میپردازیم.
پس تا به اینجای مقاله می‌دانیم که تیرآهن IPE جزو پرکاربردترین تیرآهن،ها هستند که در ادامه مشخصات آنرا بیان کرده و به مقایسه دقیقتر آن با دیگر انواع تیرآهن میپردازیم.
مشخصات تیرآهن IPE چیست؟
تیرآهن های تولیدی در ایران، از استاندارد IPE پیروی میکند، شکل کلی مقطع به شکل حرف I انگلیسی است و نکته مهم در این مقطع این است که شکل بال های تیراهن در تمام نقاط آن یکسان است. مثلا اگر در مقطع تیؤاهن IPE در نقطه اتصال بال به جان ضخامت بال را اندازه بگیرید، دقیقا برابر با اندازه ضخامت بال در دورترین نقطه نسبت به جان تیرآهن است. این نکته از این نظر مهم است که در تیرآهن INP با دور شدن از جان، ضخامت بال تغییر می کند و کاهش می یابد.
سایز تیرآهن IPE
سایز تیرآهن IPE بیان کننده ارتفاع این تیر اهن میباشد، اما در یک تیرآهن علاوه بر ارتفاع مشخصاتی همچون عرض بال، ضخامت جان، ضخامت بال و وزن هر شاخه نیز دارای اهمیت است. ارتفاع مرسوم تیرآهن معمولی یا همان تیراهن IPE بین ۱۲۰ تا ۳۰۰ میلیمتر است که در بازار با سایز ۱۲ الی ۳۰ نیز شناخته میشود که در واقع ارتفاع تیر را در واحد سانتی متر بیان می‌کنند.
البته بهتر است بدانید که سایز تیرآهن IPE در جهان از ۸۰ الی ۶۰۰ تولید میشود که در این سایزهای خارج از بازه ۱۲۰ الی ۳۰۰ کاربرد بسیار بسیار محدود و حتی ناچیزی دارد.
تیرآهن های با استاندارد IPB چگونه هستند؟
مطتبق با استاندارد جدول اشتال، به این نوع تیرآهن تیر بال پهن هم گفته میشود که با توجه به اینکه بیشتر شبیه به حرف انگلیسی H است تا حرف I، به همین علت به تیرآهن H نیز در ایران معروف شده است. در واقع، که طول بال ها در این نوع تیراهن نسبت به تیرآهن های باریک بیشتر است.
شاید جالب باشد که بدانید این نوع تیراهن خود در سه دسته سبک، متوسط و سنگین تولید و به بازار عرضه می‌شوند. این نوع تیرآهن که از استحکام بالا و خوبی برخوردار است، خود در ۳ گرید ST37، ST44 و ST52 تولید می‌گردند. که البته گرید ST44 آن در ایران متداول تر است و البته در حال حاضر که تنها تولید کننده این نوع تیرآهن در ایران، شرکت ذوب آهن اصفهان است، در این گرید تیراهن هاش به بازار عرضه می کند. ضمن اینکه نمونه های وارداتی از کشورهای چین، کره و ترک نیز در این گرید از محبوبیت بالاتری برخوردار است.
شکل مقطع تیرآهن IPE و شماره استاندارد آن
شکل مقطع این نوع تیرآهن که موضوع مورد بحث ماست، در شکل زیر نشان داده شده است. استانداردهای معروفی همچون DIN آلمان و یا دیگر استانداردها، با چه کدی این محصول را نام گذاری کرده اند؟
- DIN 1025
- Euronorm 19-57 (Dimension)
- EN 10034: 1993 (Tolerances)
- EN 10163-3, C (Surface conditions)
- STN 42 5550
- ČSN 42 5550
- TDP: STN 42 0135
تیرآهن های IPE چگونه ساخته می شوند؟
تولید کنندگان چندین روش ساخت در شکل دهی تیرآهن های IPE را پیش روی خود خواهند داشت. از جمله آنها اکستروژن، نورد گرم یا جوشکاری است که بسته به نوع گرید و مشخصاتی که از تیراهن انتظار دارند، روش مورد نظر خود را انتخاب می‌کنند. برخی از متالوژیست ها این تمایز را ایجاد می کنند که تیرهای H به هم جوش می خورند، در حالی که تیرهای I از یک قطعه کار فولادی ساخته می شوند.
گریدهای فولادی متداول برای تیرآهن IPE
گریدها و متریال مختلفی میتوان در ساخت تیرآهن IPE بکار برد. از معمول ترین گریدهای تیراهن IPE در ایران، مشابه با نوع بال پهن، گرید St37، ST44 و ST52 میباشد. نام دیگر ترکیبات St37 به S235، St44 به S275 و St52 به S355 نیز شناخته شده میباشد.
با اینحال، در نوع تیرهای اروپایی گریدهای ضدزنگ نیز از انواع متداول تیر به شمار می آیند.
شاید یکی از مزایای استفاده از گریدهای مختلف فولاد ضد زنگ برای ساخت تیرهای IPE ، انعطاف پذیری بالای ترکیبات گروه ضد زنگ باشد.
همانطور که گفته شد ، هنگام ساخت تیرآهن IPE تنوع ترکیبی زیادی وجود دارد. با این حال، انتخاب اولیه فولادهای ضد زنگ آستنیتی برای دستیابی به مقاومت تسلیم اسمی برای کاربردهای ساختاری توصیه می شود.
معروفترین برندهای تولیدکننده تیرآهن IPE در ایران کدامند؟
لیدر بازار تیرآهن، شرکت ذوب آهن اصفهان است که انواع تیرآهن IPE و هاش را به بازار عرضه میکند. در کنار آن فولاد کرمانشاه، فولاد اهواز، ناب تبریز، فولاد یزد، فایکو و فولاد آرین نیز به تولید تیرآهن در ایران میپردازند. شما عزیزان نیز برای دریافت قیمت تیرآهن میتوانید به صفحه قیمتاین محصول در سایت آهنات مراجعه کنید و آخرین و بروزترین قیمت تیرآهن را در اختیار داشته باشید.
