ورق ST52 ، ویژگی و کاربردهای مختلف آن در صنعت ساخت و ساز

فولاد ST52 به صورت مقاطعی همانند ورق، میلگرد، چهارپهلو عرضه می‌گردند. یکی از ورق‌های پرکاربرد در صنعت و صنایع مادر ورق ST52 است از این رو به آن ورق زیربنایی صنعت گفته می‌شود. از ویژگی‌های مهم ورق ST52 می‌توان به استحکام و مقاومت بالای آن اشاره کرد. عدد ۵۲ نشان‌‌دهنده حداقل استحکام کششی این نوع ورق‌ها است. این ورق‌ها در دسته ورق‌های ضد سایش قرار می‌گیرند و یکی از چهار گرید فولاد آلیاژی کم کربن است که به شکل ورق، میلگرد، لوله و تیر آهن مورد استفاده قرار می‌گیرد.  در این مقاله قصد داریم موارد مختلفی از جمله ورق ST52 چیست؟ ترکیب شیمیایی و کاربردهای ورق ST52 و مقایسه این ورق‌ها با ورق‌های CK45 و ST37 را بررسی نماییم.

 

ورق ST52 چیست؟

ورق ST52 یکی از انواع ورق سیاه آلیاژی است که در صنایع مختلف کاربردهای فراوانی دارد. در این نوع ورق‌ها بدلیل اضافه شدن عناصری همچون سیلیسیم و منگنز در برابر پیچش و خمش نسبت به ورق‌های آلیاژی دیگر از مقاومت بالایی برخوردار هستند. ورق‌های آلیاژی بدلیل داشتن عنصر منگنز دارای خاصیت ارتجاعی و تحمل وزن نیز هستند. وجود عنصر سلیسیم در این ورق‌ها نیز افزایش مقاومت سایشی و بهبود استحکام این فولاد را به دنبال دارد.

از دیگر ویژگی‌های قابل توجه این ورق‌ها قابلیت جوشکاری بالای آن‌ها نسبت به سایر ورق‌ها است. همچنین پس از عملیات جوشکاری و شکل‌دهی، این ورق‌ها مقاومت قابل قبولی از خود نشان می‌دهند. دمای عملیات فورجینگ که یکی از روش‌های جوشکاری در فلزات است، در این ورق‌ها ۱۰۵۰-۸۵۰ درجه سانتی‌گراد است. این ورق‌ها را می‌توان به انواع مقاطع فولادی کم کربن شامل A283، ST37، A516 و A517 جوش داد.

از خواص مکانیکی این ورق‌ها می‌توان به تنش تسلیم برابر با ۳۵۵ و مقاومت کششی برابر با ۶۳۰-۴۹۰ و از خواص فیزیکی این ورق‌ها می‌توان به چگالی  ۷،۸۵ ، ضریب الاسیتیسیته  ۲۱۰ ، نقطه ذوب ۱۴۶۰- و۱۴۲۰ درجه سانتی‌گراد و دمای بازگشت ۸۹۰ – ۸۶۰ درجه سانتی‌گراد اشاره کرد، همچنین این ورق‌ها از قابلیت ماشین‌کاری خوبی برخوردار هستند.

میلگرد ST52  نیز در صنایع مختلفی کاربردهای فراوانی دارد و با عنوان ST52-3N در بازار عرضه می‌گردد که طبق استاندارد ۱،۰۵۷۰ نامگذاری شده و N  نماد Normalized   است.  میلگرد ST52 در بازار با میلگردهای CK45 مقایسه می‌گردد.

 

نحوه تولید ورق ST52

روش تولید ورق ST52 با استفاده از فرآیند نورد گرم در دمای بالای ۹۲۷ درجه سانتی‌گراد حرارت داده می‌شود که  معادل ۱۷۰۰ درجه فارنهایت است. شایان ذکر است که این ورق‌ها از لحاظ کیفی با شماره‌‌های یک و دو و سه نشان داده می‌شوند. از جمله تولیدکنندگان داخلی این ورق می‌توان به کارخانه‌های اکسین اهواز و فولاد مبارکه اصفهان اشاره نمود.

 

ترکیب شیمیایی ST52

ترکیب شیمیایی ورق ST52  به صورت زیر است:

کربن	سیلیسیم	منگنز	فسفر	گوگرد
۰،۲ %	۰،۵۵	۱،۶	۰،۰۳۵	۰،۰۳۵

 

کاربرد ورق ST52

ورق ST52  کاربردهای مختلفی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• استفاده در صنایع لوله‌سازی
• صنایع پتروشیمی و تانکرسازی
• صنایع خودروسازی
• صنایع سدسازی
• صنایع ساختمان سازی و سوله
• ساخت تجهیزات موبایل
• ساخت پل‌ها
• ساخت توربین‌های بادی
• ساخت جرثقیل‌ها و ماشین آلات سنگین
• ساخت ریل‌ها
• دیواره قطعات صنعتی
• اجزای پلت فرم‌ها
• ساخت انواع کانتینرها

و در کلیه مواردی که استاندارد بودن محصول حائز اهمیت باشد، از این نوع ورق‌ها استفاده می‌گردد.

نحوه تشخیص ورق ST52

از سه روش بری تشخیص ورق‌های ST52 می‌توان استفاده نمود که به شرح زیر است:

1. آزمایش کشش
2. آزمایش شیمیایی
3. آزمایش التراسونیک که برای تمامی فولادها رایج است.

تست کشش ورق

مقایسه فولادهای ST52 و CK45

فولادهای ST52  و CK45 تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند که از جمله آن‌ها می‌توان موارد زیر را در نظر گرفت:

• از تفاوت‌های این فولادها می‌توان به ترکیب شیمیایی آن‌ها اشاره کرد به طوری که عناصر کروم، نیکل، مولیبدن در فولاد CK45 موجود هستند اما در فولاد ST52 این عناصر وجود ندارند.
• در هر دو فولادها به دلیل وجود میزان کم عنصر کربن، مقاومت پایینی در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی از خود نشان می‌دهند.
• هر دو فولاد ST52 و CK45 در صنایع مختلف حائز اهمیت هستند.
• فولاد CK45 به صورت مقاطع ورق و میلگرد تولید می‌گردند اما فولادهای ST52 به شکل مقاطع میلگرد، لوله و ورق تولید می‌شوند.

مقایسه فولادهای ST52 و ST37

مقایسه فولادهای ST52 و ST37 به صورت زیر است:

• یکی از تفاوت‌های بارز در این ورق‌ها ترکیب شیمیایی آن‌ها است به طوری که در ورق ST37 عنصر کروم به میزان ۰،۳ درصد وجود دارد و در ورق‌های ST52 این عنصر وجود ندارد.
• نزدیک‌ترین فولاد به آهن ST37 است که دلیل این امر وجود میزان کم عناصر آلیاژی است.
• ST52  از استحکام بالاتری نسبت به ST37   برخوردار است.
• هر دو فولادها در ساختمان سازی کاربرد دارند.

 

قیمت ورق ST52 و ابعاد آن‌ها

قیمت ورق آلیاژی ST52  با توجه به ضخامت آن تعیین می‌گردد. این ورق‌ها به صورت شیت و رول و فابریک در ضخامت و ابعاد مختلف عرضه می‌گردند. شایان ذکر است ورق‌هایی که دارای ضخامت بالای ۵۰ میلیمتر هستند می‌بایست بر روی آن‌ها تست التراسونیک UT انجام شود. در حین خرید این نوع ورق‌ها لازم است تا به استاندارد بودن و نرمالایز بودن این ورق‌ها توجه شود. ورق‌های تولید شده توسط کارخانه‌های فولاد مبارکه اصفهان و اکسین اهواز به صورت ۱۵۰۰*۶۰۰۰ و ۲۰۰۰* ۶۰۰۰  میلی‌متر است. این ورق‌ها در ابعاد بزرگتری در کارخانه‌های کشورهای اروپایی و شرق آسیایی تولید می‌گردند. باید ذکر شود قیمت ورق‌های ST52 علاوه بر وزن و ابعاد آن‌ها، به نوع و درجه کیفیت و همچنین کارخانه‌‌های تولیدکننده آن مانند کاویان، گیلان، فولاد مبارکه و اکسین اهواز بستگی دارد.

در کارخانه‌های اکسین اهواز و فولاد مبارکه اصفهان نیز ورق‌های A516 در ضخامت‌های ۴ تا ۱۲۰ میلی‌متر تولید می‌گردند که این ورق‌ها مانند ورق‌های ST52 ازقابلیت جوشکاری مناسبی برخوردار هستند. قیمت این ورق‌ها نیز بر اساس ضخامت و رول یا شیت بودن آن‌ها ارزیابی می‌شود.

 

جمع‌بندی

همان طور که مشاهده شد ورق آلیاژی و سیاه ST52 از ورق‌های مهم در صنعت است که در این مقاله به بررسی این نوع ورق  و ویژگی‌ها، کاربردها و خواص مختلف آن اعم از مکانیکی و فیزیکی پرداخته شد. همچنین مقایسه‌ی این نوع ورق‌ها با ورق‌های CK45 وST37 مورد بررسی قرار گرفت.