یکی از انواع ورقهای فولادی، ورق های کرکره ای است که از سالیان قبل برای پوشش سقف‌های شیروانی استفاده می‌شده‌است. از طرفی، بدلیل گالوانیزه بودن این ورق‌ها، طول عمر و پایداری آن‌ها افزایش می‌یابد.
ورق کرکره ای در واقع همان ورقهای گالوانیزه رنگی یا ورقهای گالوانیزه ساده هستند که تحت عملیات شکل‌دهی قرار گرفته‌اند و به دلیل شکل سینوسی و موجی آن‌ها، حین بارندگی قطرات بر روی آن‌ها باقی نمی‌ماند.
در این مقاله قصد داریم تا به سوالات مختلغی در مورد ورق کرکره ای پاسخ دهیم؛ سوالاتی که ممکن است برای شما پیش بیایند عبارت‌اند از: ورقهای کرکره‌ای در کجاها کاربرد دارند؟ قیمت و کارخانه‌های تولید کننده ورقهای کرکره ای، مزایا و معایب ورقهای کرکره‌ای، چه عواملی بر ماندگاری ورقهای کرکره‌ای تاثیر گذارند؟ انواع ورقهای کرکره ای فلزی به چه صورت هستند؟ و سوالاتی از این قبیل که می‌توانیم پاسخ آن‌ها را در این مقاله بررسی نماییم.
انواع ورق کرکره ای رنگی در بازارورقهای کرکره ای رنگی
ورقهای آهنی در مقابل رطوبت دچار زنگ‌زدگی و خوردگی می‌شوند و از این رو تحت عملیات گالوانیزه قرار می‌گیرند تا از خوردگی و پوسیدگی آن‌ها جلوگیری شود. پس از عملیات گالوانیزه، ورقهای کرکره‌ای به منظور ظاهری زیبا و افزایش مقاومت در برابر خوردگی و عوامل تخریب کننده دیگر رنگ‌کاری می‌شوند. قابل ذکر است که پوشش رنگی این ورق‌ها توسط کوره‌های الکترواستاتیک ثابت می‌گردد. در واقع تولید ورقهای کرکره‌ای رنگی شامل سه مرحله گالوانیزاسیون ورق، رنگ کردن ورقهای گالوانیزه وشکل‌دهی ورقهای گالوانیزه رنگ شده است.
ورقهای کرکره ای در کجاها کاربرد دارند؟
یکی از مهم‌ترین نواحی ساختمان که به حفاظت زیادی نیاز دارد، سقف‌های ساختمان هستند که می‌بایست در برابر مواردی مختلفی اعم از رطوبت، گرما، صوت و عوامل تخریب کننده مانند آتش‌سوزی و زلزله از استحکام و مقاومت بالایی برخوردار باشند. از مهم‌ترین کاربرد ورق کرکره ای استفاده از آن‌ها در سقف شیروانی‌ها است و بیشتر در مناطقی که بارندگی زیاد است مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ورق‌ها در موارد دیگر از جمله حصارسازی، ساخت آلاچیق‌ها و انواع انبارها، سوله‌ها، سایبان‌ها، پارکینگ‌ها، مغازه‌ها و … کاربرد دارد.
کاربرد ورق کرکره ای
مزایا و معایب ورق های کرکره ای
ورق کرکره ای از ویژگی‌های منحصر به فردی برخودار هستند که از جمله آن‌های می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:
- دارای وزن سبک
- دارای خاصیت جوش پذیری، رنگ‌کاری و فرم‌پذیری مطلوب
- دارای استحکام بالا و مقاوم در برابر زلزله و آتش سوزی
- مقاوم در برابر رطوبت، خوردگی و پوسیدگی هستند.
- قابلیت نصب سریع و راحت
- دارای قیمت مناسب هستند.
- دارای ظاهر زیبا
- عدم تغییر رنگ و شکستگی در طول زمان
- از لحاظ طول دارای محدودیت نیستند و طول ورق‌ها با توجه به نیاز مشتری تعیین می‌شود.
این نوع ورق‌ها علاوه بر مزایا ذکر شده، دارای معایبی هستند که پیچیده بودن عملیات جوشکاری ورقهای کرکره‌ای و همچنین شکل‌دهی ورق کرکره ای از قسمت عرض آن‌ها جز محدودیت ورقهای کرکره‌ای هستند.
انواع شکل دهی در ورق های کرکره ای فلزی کدام‌اند؟
ورقهای کرکره‌ای در انواع مختلفی شکل‌دهی می‌شوند که در این قسمت به شرح هر یک از آن‌ها پرداخته خواهد شد.
۱٫ طرح سینوسی
طرح سینوسی با وجود اینکه از قدیمی‌ترین و ساده‌ترین نوع فرم‌دهی ورق کرکره ای است اما همچنان حائز اهمیت است و جز محبوب‌ترین طرح‌ها به شمار می‌رود. در طرح سینوسی برجستگی یا موج‌های ورق به صورت نیم دایره شکل هستند. این ورق‌ها در نوع درشت و ریز تولید می‌شوند و طول آن‌ها نیز با توجه به نیاز مشتریان تعیین می‌گردد. منظور از درشت و ریز بودن این ورق‌ها، سایز سینوس‌ها یا به عبارتی موج‌های آن‌ها است.
۲٫ طرح دوزنقه شکل
در این طرح شکل موج‌ها یا برجستگی‌های ورق به صورت ذوزنقه است و با شکل نیم دایره و سینوسی فرق دارد، از این رو با طرح سینوسی متفاوت است. طرح‌های ذوزنقه‌ای در اشکال و اندازه‌های متنوعی تولید می‌گردند و با توجه به نیاز مشتریان تولید می‌گردند. به عنوان مثال در طرحی ممکن است اندازه ذوزنقه‌ها درشت یا ریز باشد و یا در طرحی ذورنقه‌ها با یکدیگر فاصله‌ای نداشته باشند و یا فاصله بین آن‌ها زیاد باشد.
۳٫ طرح شادولاین
این طرح شبیه طرح ذوزنقه است و جز زیباترین طرح‌های کرکره‌ای به شمار می‌رود. قابل ذکر است طرح شادولاین نسبت به طرح‌های سینوسی و ذوزنقه‌ای از استحکام بالاتری برخوردار است و قیمت این ورق رنگی کرکره ای آن نسبت به دو طرح ذکر شده گران‌تر است.
ورق های سینوسی در سمت چپ و ذوزنقه و شادولین در سمت راستروش تولید ورقهای کرکره‌ای به چه صورت است؟
برای تولید ورقهای کرکره‌ای از دستگاه رول فرمینگ استفاده می‌شود. از دستگاه رول فرمینگ در دو حالت سرد و گرم استفاده می‌گردد، به طوری که برای تولید ورقهای با ضخامت کم از حالت سرد دستگاه استفاده می‌شود و برای تولید ورقهای با ضخامت بیشتر از حالت گرم دستگاه استفاده می‌گردد. قابل ذکر است دستگاه‌های رول فرمینگ در انتهای خط تولید ورقهای گالوانیزه قرار خواهند گرفت. برای تولید ورقهای کرکره‌ای، ابتدا ورقهای گالوانیزه ساده و یا ورقهای گالوانیزه رنگی به کمک دستگاه رول بازکن باز شده و ورقهای گالوانیزه با استفاده از غلتک‌های موجود به طرح‌های مختلف نظیر دمپا، کرکره، طرح سینوسی دنده درشت و … در می‌آیند. در مرحله بعد ورقهای کرکره‌ای با استفاده از گیوتین با توجه به سایز درخواست شده توسط مشتریان برش داده می‌شوند. در رایج‌تری حالت‌ها، عرض ورقهای گالوانیزه ۱۲۵ سانتی‌متر، طرح سفال ۱۲۰ سانتی‌متر، طرح سینوسی ۱۱۶ سانتی‌متر و طرح ذوزنقه ۱۱۲ سانتی‌متر کاهش پیدا می‌کند. ورقهای گالوانیزه کرکره‌ای معمولا با عرض ۱۰۰ و ۱۲۵ سانتی‌متر و با ضخامت ۰٫۳ تا ۱ میلی‌متر در بازار موجود هستند. همچنین این ورق‌ها بنا به نیاز مشتریان در رنگ‌ها، اندازه‌ها و طرح‌های متنوعی تولید می‌گردند.
عوامل موثر بر ماندگاری ورقهای کرکره‌ای
عواملی مانند پوشش و ضخامت ورقهای کرکره‌ای در میزان ماندگاری این نوع ورق‌ها تاثیر دارد. به طور کلی هر چقدر ضخامت ورقهای کرکره‌ای بیشتر باشد، کیفیت آن‌ها نیز بالاتر خواهد بود. به منظور جلوگیری از زنگ‌زدگی و خوردگی و همچنین افزایش دوام ورق های کرکره ای از پوشش‌هایی مخصوصی همانند پوشش اپوکسی، سرامیکی و پوشش‌های روی استفاده می‌شود. در میان این پوشش‌ها نوع سرامیکی از خاصیت منعکس کننده حرارت در دراز مدت برخوردار است اما در اثر آلودگی و کثیف شدن سطح ورق، این خاصیت را از دست خواهد داد. پوشش سرامیکی بدلیل اینکه باعث انعکاس دما و حرارت می‌شود، از بین رفتن و خرابی ورق‌ها جلوگیری می‌کند اما با از بین رفتن پوشش سرامیکی بدلیل کاهش انعکاس حرارت در ورق‌ها، مصرف انرژی در آن‌ها افزایش می‌یابد.
یکی دیگر از این پوشش‌ها، پوشش‌های نانوتکنولوژی مانند تیتانیوم دی اکسید است که برای پوشش ورقهای فولادی استفاده می‌گردد. این پوشش نیز دارای خاصیت انعکاس حرارت هستند و در نتیجه باعث می‌شوند تا در فصل‌های گرم داخل ساختمان‌ها خنک شود و نیاز به کولر و وسایل سرمایشی نباشد و در نتیجه مصرف انرژی کمتر شود. از دیگر مزایای پوشش‌های نانو تکنولوژی می‌توان به خاصیت تمیز شدن خود به خود این نوع پوشش‌ها اشاره کرد و برای تمیز کردن آن‌ها نیازمند نیروهای انسانی نیستیم. خاصیت تمیز شدن خود به خودی این نوع پوشش‌ها باعث ماندگاری خاصیت انعکاس حرارت می‌شود. همچنین پوشش‌های نانو تکنولوژی بدلیل وجود حرارت، انبساط و انقباض در آن‌ها کمتر شده و به دنبال آن پیچ و مهره‌ها سالم می‌مانند و باعث می‌شود تا آب چک نکند و در نتیجه طول عمر ورق کرکره ای و سقف ساختمان‌ها افزایش می‌یابد.
قابل ذکر است که در مناطق ساحلی به منظور جلوگیری از تخریب شدن توسط نمک‌های دریا از پوشش‌های نانوتکنولوژی استفاده می‌شود. ورقهای کرکره‌ای به طور کلی از ماندگاری قابل قبولی برخوردار هستند و در صورتی که از پوشش‌های مناسب استفاده شود و شرایط نگهداری از آن‌ها مطلوب باشد، دوام و ماندگاری آن‌ها افزایش خواهد یافت.
قیمت ورقهای کرکره‌ای و کارخانه‌های تولید کننده داخلی و خارجی ورقهای کرکره‌ای
همان طور که ذکر شد ورقهای کرکره‌ای از ورقهای گالوانیزه تولید می‌شوند و به همین علت عامل تعیین کننده قیمت ورقهای کرکره‌ای، قیمت ورقهای گالوانیزه و رنگی و همچنین هزینه شکل‌دهی آن‌ها است. مواردی که در قیمت ورقهای گالوانیزه و در نتیجه در قیمت ورقهای کرکره‌ای تاثیر دارند عبارت‌اند از: کیفیت، ضخامت، نوع کارخانه تولید کننده، نوع مواد به کار رفته در ورق‌ها، نوع رنگ کاری که شامل دو دسته دستی که توسط اپراتور مربوط به آن انجام می‌گردد و هزینه‌های مرتبط به آن کمتر است، نوع تکنولوژی به کار رفته و همچنین قیمت دلار بر قیمت نهای ورقهای کرکره‌ای تاثیر زیادی دارد.
شایان ذکر است رنگ‌های مختلف ورق بر قیمت آن‌ها تاثیر دارند. همچنین قیمت ورقهای گالوانیزه ساده نسبت به ورقهای گالوانیزه رنگی ارزان‌تر هستند. ورقهای دست دوم کرکره‌ای نیز که قبلا از آن‌ها استفاده شده است، با رنگ کردن مجدد آن‌ها می‌توان از آن‌ها استفاده نمود و قیمت آن‌ها در مقایسه با ورقهای کرکره‌ای نو کمتر است.
مهم‌ترین کارخانه‌های تولیدکننده ورقهای کرکره‌ای عبارت‌اند از فولاد مبارکه اصفهان، هفت الماس قزوین، فجر کاشان، روی اندود ساوه، تاراز چهارمحال و بختیاری و از کشورهای صادرکننده ورقهای کرکره‌ای می‌توان چین، ژاپن و کره را نام برد.
برای مشاهده قیمت انواع ورق گالوانیزه رنگی به کار رفته در تولید ورق کرکره ای به لیست این محصول در سایت آهن مراجعه کنید.
جمع‌بندی
یکی از انواع ورق‌هایی که امروزی کاربردهای متنوعی دارد، ورق کرکره ای هستند که خود از ورقهای گالوانیزه تولید می‌گردند و در ساختمان‌سازی نیز بدلیل زیبایی و داشتن رنگ‌های زیبا از اهمیت بالایی برخوردار هستند. بدلیل اینکه این ورق‌ها از ورقهای گالوانیزه تولید می‌شوند، عوامل تاثیر گذار بر قیمت ورقهای گالوانیزه، بر قیمت ورقهای کرکره‌ای نیز تاثیر خواهند گذاشت. برای ماندگاری بیشتر این ورق‌ها می‌توان از پوشش‌های مختلفی استفاده کرد تا در برابر زنگ‌زدگی و عوامل تخریب کننده دیگر مقاوم‌تر باشند.
